Ташаккули равандҳои ҷаҳонишавӣ дар бахшҳои гуногуни ҳаёти ҷамъиятии замони муосир, аз як ҷониб, ривоҷи рӯйафзуни падидаҳои номатлуби хусусияти ифротӣ, аз ҷумла ифротгароии динӣ дошта, ба ҳувийяти фарҳангию миллӣ ва истиқлолияти давлатии миллатҳо, бахусус миллатҳои рушдкунандаю қафомонда, метавонад таҳдид намояд. Қудратҳои ҷаҳонӣ ва минтақавӣ мекӯшанд аз ин равандҳо ба манфиатҳои хеш истифода баранд, то ки ин кишварҳо дар ҳолати бозмондагӣ қарор дошта, аз нигоҳи иқтисодӣ ва сиёсӣ ба ин қудратҳо вобаста боқӣ монанд.

Қисми II.

Дар воқеъ, муҳимтарин вазифаи мо  имрӯз расидан ба қадри ҳамин истиқлолият, гиромидошти соҳибихтиёрии давлатӣ,  ҳифзи дастовардҳо ва шукргузорӣ аз ҳамин неъмат ва паёомадҳои неки он аст. Хазинаи маърифати инсонӣ бо ҳама навъи таълимоташ, чи даҳрию чи динӣ, чи дунявию  чи уқбоӣ расидан ба қадри неъмат, шукргузорӣ  аз онро амали нек, собитшуда  ва созандаи инсонӣ шинохтаанд.   Мавлоно Румӣ ба ин маънӣ гуфтаанд:

 Шукри неъмат, неъматат афзун кунад, 

 Куфри неъмат аз кафат берун кунад. 

Саранҷом ғарбиҳо пас аз ҳузури 20 сола, Афғонистонро тарк карданд. Дунболаи онҳо Ашраф Ғанӣ ва дору дастаҳояш фирор карданд ва раҳбарони сиёсӣ низ гурехтанд. Кори хубе карданд ва дар ҳеҷ кадом зараре ва зиёне мутаваҷҷеҳи кишвар ва мардум нахоҳад шуд.

Аслан дар ҷомеаи мо нисбати он нафароне, ки ягон нуқс ё иллат доранд, маъюб гуфта, мешавад, ки аз нуқтаи назари забоншиносӣ он қадар созгор нест, зеро маъюб вожаи арабӣ буда, нисбати шахсе, ки ягон айб дорад, гуфта мешавад, аммо иллат доштан айб нест, зеро ин иллат бо хости худи инсон ба вуқӯъ напайвастааст. Инчунин дар баъзе ҷойҳо нисбати ин тоифа шахсони дорои имконияташон маҳдуд гуфта мешавад. Ин мафҳум низ бо сабаб мавриди писанди банда нест. Аввал ин ки хело дароз аст ва дуюм ин ки дар ҷомеа имкониятҳои ин тоифа хело фарох аст.